» نمایشنامه نکراسوف-ژان پل سارتر
نمایشنامه نکراسوف-ژان پل سارتر
نام کتاب: نمایشنامه نکراسوف (Nekrasoff)
نویسنده: ژان پل سارتر
ترجمه: قاسم صنعوی
نشر: پیام - کتاب پارسه
نمایشنامه نکراسوف را «ژان پل سارتر» در سال ۱۹۵۵ میلادی نوشته است. سارتر فیلسوف و نمایشنامهنویس اگزیستانسیالیست فرانسوی در این نمایشنامه، هم وارد بحثهای فلسفی میشود و هم اشارات سیاسی دارد.
ماجرای این نمایشنامه از ساحل رودخانهی سن پاریس شروع میشود، جایی که مردی برای خودکشی خود را در میان امواج رودخانه میاندازد و دو فرد بیخانمان که شاهد این حادثه هستند بهجای برداشتن کت گرانقیمت او به نجاتش میشتابند. سپس معلوم میشود که مردی که اقدام به خودکشی کرده یک کلاهبردار حرفهای است که بین زندان و مرگ، مرگ را برگزیدهاست. او بهجای تشکر از بیخانمانهایی که نجاتش دادهاند از آنها طلبکار است. اینجا سارتر بهبهانهی گفتگوی بین کلاهبردار و بیخانمانها بهماجرای خودکشی نگاهی فلسفی میاندازد و این پرسش را پیشمیکشد که بهچه بهایی باید زندگی را حفظکرد. بهزودی پلیس سرمیرسد، کلاهبردار میگریزد و پلیس بیخانمانها را متهم به فراریدادن کلاهبردار و همدستی با او میکند. بیخانمانها در نتیجهی بحثی که بر سر ارزش زندگی درگرفتهاست تصمیممیگیرند بهجای تحمل رنج زندان و شکنجهشدن برای اعتراف، خود را به رود سن بیاندازند و خودکشی کنند.
اما کلاهبردار که ازدست پلیس گریخته است راهی برای نجات خود مییابد: خود را «نکراسوف» جا میزند. نکراسوف یکی از وزرای اتحاد جماهیر شوروی است که ناپدیدشده و گمانزنیهایی راجع بهاو در رسانهها وجوددارد. رسانههای بلوکغرب تمایل دارند این فرضیه را تقویت کنند که نکراسوف از شوروی گریخته تا علیه نظام استالینی افشاگری نماید. کلاهبردار فراری از فرصت استفادهمیکند و خود را بهجای نکراسوف جا میزند و رسانههای ضدکمونیست بهدلیل اینکه میتوانند از این فرصت در جنگ سرد بهرهبرداری کنند از او استقبال میکنند.
از اینجا سارتر وارد بحث جدیدی میشود: سیاست و اخلاق. بحث این که جایگاه اخلاق در سیاست کجاست بحث مفصلی است.
دکتر محمدرضا سرگلزایی